Η ΧΑΠ στις περισσότερες των περιπτώσεων μπορεί να αποφευχθεί και να αντιμετωπιστεί.

Ειδικά αν έχετε ιστορικό πνευμονολογικών παθήσεων στην οικογένεια, κρίνεται απαραίτητο για την υγεία σας να ενημερωθείτε για τα μέτρα προφύλαξης και τους παράγοντες κινδύνου. 

Η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστική για την αντιμετώπιση της ασθένειας.

Αν έχετε μόλις διαγνωστεί με ΧΑΠ λογικό είναι τα συναισθήματά σας να είναι ανάμεικτα (φόβος, αγωνία, ανασφάλεια)

Μερικοί άνθρωποι όταν γίνεται η διάγνωση της ΧΑΠ θέλουν να μάθουν ότι μπορούν. Ενημερωθείτε έγκαιρα και συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για οτιδήποτε σας απασχολεί. Όσο γρηγορότερα καταλάβετε τι συμβαίνει στον πνεύμονά σας τόσο το ταχύτερο θα εμπιστευτείτε τον πνευμονολόγο σας και θα ξεκινήσετε θεραπεία, ελαχιστοποιώντας έτσι και τους παράγοντες που μπορούν να επιδεινώσουν την νόσο. 

• Ενημερώστε τον γιατρό σας εάν αισθάνεστε κατάθλιψη ή άγχος.

• Μάθετε για τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). Η κατανόηση σχετικά με το τι συμβαίνει στους πνεύμονές σας και η εκμάθηση του τρόπου λήψης των φαρμάκων μπορεί να σας βοηθήσει να ελέγξετε την αναπνοή σας αντί να την αφήσετε να σας ελέγξει αυτή.

• Επισκεφτείτε μετά από την σύμφωνη γνώμη του πνευμονολόγου σας ένα πρόγραμμα αναπνευστικής αποκατάστασης  

• Μείνετε ενεργός/ενεργή! Ίσως να μην μπορείτε να κάνετε κάποια από τα πράγματα που κάνατε, αλλά αυτό δεν σας εμποδίζει να κάνετε τα πάντα!

Αν μάθατε πρόσφατα ότι πάσχετε από ΧΑΠ, πιθανότατα ακόμη να προσπαθείτε να προσαρμοστείτε στις διάφορες αλλαγές που απαιτούνται για τη διαχείριση της κατάστασής σας και για τη βελτίωση της υγείας σας.

Οι αλλαγές αυτές  και οι πολυάριθμοι όροι που χρησιμοποιούν οι ιατροί μπορεί να σας μπερδεύουν.

Παρακάτω θα βρείτε μία λίστα με ιατρικούς όρους σχετικούς με τη ΧΑΠ και τη θεραπεία της.

Βρογχοδιασταλτικά

Αυτά είναι τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για να ανοίξουν και να διευρύνουν τους αεραγωγούς του πνεύμονα χαλαρώνοντας τους μυς που τους απαρτίζουν. Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληρόφορίες σχετικά με αυτή την κατηγορία φαρμάκων στην ενότητα ΧΑΠ – Φαρμακευτική αγωγή.

Δύσπνοια

Δύσπνοια είναι το υποκειμενικό αίσθημα  δυσκολίας στην αναπνοή. Είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της ΧΑΠ.

Συσκευή εισπνοών

Μία μικρή, φορητή συσκευή η οποία περιέχει φάρμακο για εισπνοές. Οι εισπνευτικές συσκευές συνήθως χορηγούν φάρμακα στους αεραγωγούς με μία ή δύο εισπνοές 2 φορές την ημέρα.

Εμφύσημα

Εμφύσημα είναι η μία από τις δύο χαρακτηριστικές κλινικές εικόνες των ασθενών με ΧΑΠ. Στο εμφύσημα το τοίχωμα των μικρών αεραγωγών και των κυψελίδων (η ανατομική περιοχή των πνευμόνων που καταλήγουν οι αεραγωγοί και γίνεται η ανταλλαγή του οξυγόνου) είναι διατεταμένο και πολλές φορές κατεστραμένο. Ρωτήστε τον γιατρό σας εάν ανήκετε σε αυτή την κατηγορία ασθενών.

Εξέταση αερίων αίματος

Είναι μια απλή εξέταση, ελάχιστα επώδυνη κατά την οποία ο γιατρός παίρνει ελάχιστο αίμα με την βοήθεια ειδικής σύριγγας από κάποια αρτηρία. Η συνηθέστερη αρτηρία που προτιμούν οι γιατροί είναι η κερκιδική. Η λήψη του αρτηριακού αίματος γίνεται συνήθως στο επίπεδο του καρπού.  Είναι εξαιρετικά χρήσιμη εξέταση καθώς ο γιατρός μπορεί να μάθει τις συγκεντρώσεις και άλλων αερίων στο αρτηριακό αίμα όπως διοξείδιο του άνθρακα καθώς και το PH. Η εξέταση αυτή πρέπει υποχρεωτικά να γίνεται από γιατρό.

Ρινική κάνουλα

Είναι ένας ελαφρύς, πλαστικός σωλήνας που τοποθετείται στα ρουθούνια. Συνδέεται με τη συσκευή οξυγόνου, επιτρέποντας στο οξυγόνο να ρέει από τη συσκευή στη μύτη και από τη μύτη στους πνεύμονες.

Κορτικοστεροειδή

Αυτά είναι φάρμακα που η δράση τους είναι παρόμοια με τη δράση συγκεκριμένων ομάδων ορμονών που παράγονται φυσιολογικά στο σώμα. Για τη ΧΑΠ, τα κορτικοστεροειδή χορηγούνται για να μειώσουν τη φλεγμονή, ιδιαίτερα στους βρόγχους. Αυτά τα φάρμακα μπορούν να ληφθούν από το στόμα ή να είναι εισπνεόμενα. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτή την κατηγορία φαρμάκων μπορείτε να βρείτε στην ενότητα ΧΑΠ και φαρμακευτική αγωγή. 

Νεφελοποιητής

Ο νεφελοποιητής είναι μια συσκευή που μετατρέπει το υγρό σε πολύ μικρά σταγονίδια ώστε να μπορεί ο ασθενής να το εισπνέυσει και να οδηγηθέι η φαρμακευτική ουσία απευθείας στους πνεύμονες. Οι νεφελοποιητές συνήθως χρησιμοποιούνται από τα άτομα τα οποία δυσκολεύονται να κάνουν χρήση των εισπνευστικών συσκευών .

Οξυγονοθεραπεία

Εάν ο ιατρός σας πιστεύει ότι δεν λαμβάνετε επαρκείς ποσότητες οξυγόνου μπορεί να σας συνταγογραφήσει οξυγονοθεραπεία. Η θεραπεία αυτή μπορεί να παρέχει στο σώμα σας την απαραίτητη ποσότητα οξυγόνου ώστε να φτάσει στα σωστά επίπεδα στο αίμα. Η θεραπεία με οξυγόνο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αρκετές ώρες την ημέρα, έως και 24 ώρες σε πιο προχωρημένα στάδια της ασθένειας. Περισσότερες πληροφορίες για τους τρόπους οξυγονοθεραπείας μπορείτε να βρείτε στην ενότητα ΧΑΠ – Οξυγονοθεραπεία

Οξύμετρα- οξυμετρία

Αυτή είναι μια εύκολη, ανώδυνη διαδικασία που μετράει εάν τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα σας είναι επαρκή ή εντός του φυσιολογικού. Για να κάνετε αυτή τη μέτρηση χρειάζεστε ένα παλμικό οξύμετρο. Το παλμικό οξύμετρο είναι μια μικρή συσκευή με αισθητήρα που τοποθετείται στο δάκτυλό σας, (ή στο αυτί σας) και παράγει ένα φως το οποίο μετρά το επίπεδο οξυγόνου στο αίμα σας. Το οξύμετρο είναι απαραίτητο ιατρικό μηχάνημα για αυτόν που πάσχει από Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και όχι μόνο.

Παρόξυνσεις της ΧΑΠ

Είναι η επιδείνωση της σταθερής κατάστασης την οποία βιώνετε που απαιτεί αναπροσαρμογή της φαρμακευτικής αγωγής που σας έχει δοθεί από τον γιατρό σας.

Σπιρομέτρηση

Η πιο συνηθισμένη εξέταση για την λειτουργία των πνευμόνων (PFTs). Μετράει την ταχύτητα και  ποσότητα αέρα που μπορείτε να εισπνέυσετε και να εκπνεύσετε σε συγκεκριμένο χρόνο και έτσι μπορεί να εκτιμηθει ποσό καλά λειτουργούν οι πνεύμονές. Χρησιμοποιείται συνήθως για τη διάγνωση πολλών αναπνευστικών παθήσεων όπως η ΧΑΠ αλλά και για τον έλεγχο της σοβαρότητας της κατάστασης των πνευμόνων και του τρόπου με τον οποίο οι ασθενείς ανταποκρίνονται σε φάρμακα και θεραπεία. Αποτελεί την σημαντικότερη εξέταση στην διάγνωση της ΧΑΠ αλλά και στην σταδιοποίηση της νόσου.

Στάδια της ΧΑΠ

Η ΧΑΠ ταξινομείται σε τέσσερα στάδια με δύο διαφορετικούς τρόπους.(Διαβάστε περισσότερα στην ενότητα ΧΑΠ στάδια)

Συμπυκνωτής οξυγόνου

Πρόκειται για μια ιατρική συσκευή που χρησιμοποιείται για την λήψη οξυγόνου (οξυγονοθεραπεία). Η λειτουργία του είναι απλή. Ο ατμοσφαιρικός αέρας αποτελείται κυρίως από 21% οξυγόνο, 78% άζωτο και 1% άλλα αέρια. Η συσκευή αυτή συμπυκνώνει τον ατμοσφαιρικό αέρα ώστε οι συγκεντρώσεις του οξυγόνου να φτάνουν πολλές φορές και το 98%. Στην συνέχεια το στέλνει στους πνεύμονες μέσω της ρινικής κάνουλας. Οι συμπυκνωτές οξυγόνου μπορούν να είναι είτε σταθεροί είτε φορητοί.

Υπεραερισμός

Αυτό αναφέρεται όταν λαμβάνετε περισσότερο αέρα από όσο χρειάζεστε. Συμβαίνει στην μεγάλη και πολύ γρήγορη αναπνοή, η οποία μπορεί συχνά να εκδηλωθεί όταν νιώθετε πανικό, νευρικότητα ή ανησυχία.

Υποξία

Είναι η κατάσταση στην οποία το οξυγόνο σας στο αίμα είναι μικρότερο από το φυσιολογικό (στο παλμικό οξύμετρο SPO2<95%). Η ΧΑΠ μπορεί να προκαλέσει υποξία, η οποία μπορεί να οδηγήσει και σε άλλες επιπλοκές εάν δεν αντιμετωπιστεί σωστά.

Φορητοί Συμπυκνωτές οξυγόνου.

Οι φορητοί συμπυκνωτές οξυγόνου (POC) σας επιτρέπουν να τους παίρνετε μαζί σας όταν μετακινείστε ή βγαίνετε έξω από το σπίτι σας.

Χρόνια βρογχίτιδα

Πρόκειται για μια κατάσταση στην ΧΑΠ, στην οποία υπάρχει αυξημένος βήχας και αρκετά φλέματα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι στην ΧΑΠ, αυξάνονται τα κύτταρα στους αεραγωγούς που εκκρίνουν βλέννη και μειώνονται τα κύτταρα που απομακρύνουν την απομακρύνουν.  Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολία στην αναπνοή. Για να ορίσει ο γιατρός σας ότι πάσχετε από χρόνια βρογχίτιδα θα πρέπει να επιμένει για τουλάχιστον τρεις μήνες σε διάστημα 2 ετών.